Πως και που κλαδεύουμε το αμπέλι…ΑΜΠΕΛΙ…SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KLADEMA AMPELIOY FOTO… Ξεβλαστάρισμα: αφαίρεση των παραπανίσιων (στέρφων) βλαστών… Βλαστολογούμε… Ξεφύλλισμα… Κορφολόγημα…

Το κλάδεμα του αμπελιού

ΑΜΠΕΛΙ

Το αμπέλι , η κλίμα είναι αγγειόσπερμα φυτό ανήκει στην τάξη των Ραμνωδών και στην οικογένεια των αμπελοειδών . Το αμπέλι καλλιεργείται κυρίως για τον καρπό του , το σταφύλι , ενώ και τα φύλλα του χρησιμοποιούνται στη μαγειρική (σταφίδες ,γλυκό του κουταλιού ) η ακόμα και οινοπνευματωδών ποτών ( τσίπουρο ) και τελικά και οινόπνευμα από την αιθανόλη .

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΟΥ

Συμφωνά με την ελληνική μυθολογία, ο Σταφυλος ήταν γιος του Διονύσου και της Αριαδνης. Σε άλλο μύθο ο Στάφυλος ήταν βοσκός του βασιλεία της Αιτωλίας Οινέα. Καθώς έβοσκε τις κατσίκες του, παρατήρησε ότι μια από αυτές τρώγοντας συνέχεια ένα συγκεκριμένο καρπό πάχαινε περισσότερο από τις άλλες. Μάζεψε τότε αρκετούς και τους πρόσφερε στον βασιλιά του. Εκείνος παρασκεύασε ένα χυμό τον οποίο ονόμασε «οίνο», στον δε καρπό έδωσε το όνομα του βοσκού του (σταφύλι).
Το αμπέλι και η οικογένεια του ήταν γνωστά από την παλαιολιθική εποχή . Σε ανασκαφές που έγιναν βρέθηκαν απολιθώματα οινοφόρου αμπέλου που χρονολογούνται από την η ωκαινη εποχή. Επειδή το αμπέλι δεν αντέχει το ψύχος, κατά την παγετώνων εγκλιματίστηκε στις παραμεσόγειες περιοχές και στις περιοχές της Κασπίας θάλασσα.
Τα αμπέλια ξεκίνησαν να καλλιεργούνται από την εποχή του χαλκού, καθώς κουκούτσια από σταφύλια βρέθηκαν σε κατοικίες της εποχής αυτής. Επίσης σε επιγραφές γίνονται αναφορές στην άμπελο, ενώ παραστάσεις σε τοίχους απεικονίζουν ανθρώπους να καλλιεργούν αμπέλια και να μαζεύουν σταφύλια. Οι εικόνες και οι γραφές αυτές χρονολογούνται στα 2.500 χρόνια π.Χ.
Στην Ελλάδα, σύμφωνα με κάποιους ερευνητές, η πρώτη καλλιέργεια αμπελιού έγινε στην Κρήτη, ενώ για κάποιους άλλους στη Θράκη και χρονολογούνται γύρω στο 1.000 π.Χ. Ο Όμηρος αναφέρεται στο αμπέλι και το κρασί με τις ονομασίες οίνη, Οινόη, οινιάδα και άλλα. Στη συνέχεια οι Έλληνες και οι Φοίνικες μετέφεραν αμπέλια στην Ιταλική χερσόνησο και η Σικελία έγινε κέντρο παραγωγής σταφυλιών.
Γύρω στο 600 π.Χ. Φοίνικες διέδωσαν την καλλιέργεια του αμπελιού στη Γαλλία και την περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το αμπέλι φτάνει στη Βρετανία. Το 13ο αιώνα μ.Χ. οι Άραβες προωθούν την καλλιέργεια του αμπελιού στην Ισπανία και την Πορτογαλία και μέχρι το 17ο αιώνα το αμπέλι ήταν γνωστό σε όλη σχεδόν την Ευρώπη. Στην συνέχεια μεταφέρθηκαν Ευρωπαϊκά αμπέλια στην Αμερική αλλά καταστράφηκαν μετά από μεγάλη επιδημία φυλλοξήρας, ενός εντόμου του εδάφους που προσβάλλει τις ρίζες του φυτού με αποτέλεσμα αυτό να ξεραίνεται. Συνέπεια αυτού ήταν να καλλιεργηθούν άγριες ποικιλίες ντόπιων αμπελιών ανθεκτικών στο έντομο, οι οποίες στις αρχές του 18ου αιώνα έφτασαν να καλλιεργούνται στην Αγγλία και στη Γαλλία. Όμως τα αμπέλια αυτά προσβλήθηκαν από διάφορες άλλες ασθένειες που κατέστρεψαν το 70% των καλλιεργειών. Η λύση δόθηκε με τον εμβολιασμό άγριων αμερικάνικων αμπελιών και τη δημιουργία ανθεκτικών υβριδίων.

ΤΟ ΚΛΆΔΕΜΑ ΤΟ ΑΜΠΕΛΙΟΎ

Η εγκατάσταση νέου αμπελιού είναι μια διαδικασία η οποία δεν πρέπει να αφέθει στη τύχη , αλλά να μελετηθούν όλες οι παράμετροι , για να διαπιστώσουμε εξαρχής , αν οι συνθήκες είναι οι πιο κατάλληλες για το εγχείρημα μας.
Οι βασικές παράμετροι, που πρέπει να συνυπολογιστούν λοιπόν σε γενικές γραμμές, είναι οι ακόλουθες:
  • Τοποθεσία
  • Έδαφος
  • Διάταξη και προσανατολισμός
  • Προετοιμασία χωραφιού
  • «Απολύμανση» χωραφιού
  • Επιλογή ποικιλιακου υλικού

ΦΎΤΕΜΑ Ή ΜΠΌΛΙΑΣΜΑ

Κόβουμε τον κορμό του κλήματος πολύ χαμηλά,συνήθως λίγο πιο κάτω από την επιφάνεια της γης . Για τον σκοπό αυτό πρέπει να ανοίξουμε ένα μικρό λάκκο γύρω από την βάση του κορμού, αποκαλύπτοντας έτσι 10-15 εκ. της επιφάνειάς του που βρίσκεται μέσα στο χώμα.
Έχοντας έτοιμα τα δύο μπόλια, πάμε πάλι στον κορμό και τον κόβουμε με τομή κάθετα με το έδαφος και σε ύψος 15 εκατοστών από αυτό. Με ένα κοφτερό μπαλταδάκι θα κάνουμε την εγκάρσια τομή με βάθος 4-5 εκατοστά και τα την κρατήσουμε «ανοικτή» βυθίζοντας στο κέντρο του κορμού ένα κατάλληλο εργαλείο ή ένα κομμάτι κατάλληλα διαμορφωμένο σκληρό ξύλο.
Μετά θα βυθίσουμε γερά τα δύο μπόλια με τις σφήνες στις δύο άκρες της ανοικτής σκισμής, έτσι ώστε οι εξωτερικές πλευρές τους να εφάπτονται ακριβώς με την εξωτερική επιφάνεια του φλοιού του κομμένου κορμού.

            Γεμίζουμε την σκισμή με ένα κομματι βρεμένο πανί ή βαμβάκι και δένουμε σφικτά τον κορμό από την κορυφή του έως και 3 εκατοστά κάτω από το τέλος της σκισμής. Αλοίφουμε καλά την τομή του κορμού έτσι ώστε ελάχιστο νερό να εισχωρήσει στο κόψιμο. Τώρα πρέπει να σκεπάσουμε με ελαφρύ αμμόχωμα όλο το τμήμα του εμβολιασμού έως την κορυφή του που θα βρίσκεται λίγο κάτω από την επιφάνεια της γης. Εάν έχουμε επιτυχή εμβολιασμό, οι νέοι βλαστοί θα αναπτυχθούν με ορμή έξω από το χώμα σε λίγες ημέρες.

Κλάδεμα αμπελιού

Ο Ιανουάριος και ο Φεβρουάριος είναι οι μήνες που γίνεται το κλάδεμα τον αμπελιών. Το κλάδεμα των αμπελιών αποσκοπεί σε δύο πράγματα:
  • Την καρποφορία ( κλάδεμακαρποφορίας )
  • Τη διαμόρφωση ( κλάδεμαδιαμόρφωσης )

Στα ώριμα αμπέλια τα δύο κλαδέματα συνυπάρχουν. Στα νέα αμπέλια, υπερισχύει το κλάδεμα διαμόρφωσης. Είναι αποδεδειγμένο ότι ένα αμπέλι καρποφορεί όταν κλαδεύεται τακτικά (κάθε χρονιά). Γι’ αυτό και το κλάδεμα του αμπελιού είναι μία από τις πιο σημαντικές εργασίες που θα πρέπει να κάνει ο καλλιεργητής.

Πως και που κλαδεύουμε το αμπέλι

Πριν αναφερθώ στο που κλαδεύουμε το αμπέλι, θα πρέπει να αναφερθούμε σε ορισμένους βασικούς όρους της μορφολογίας του αμπελιού.
Κορμός είναι το σκληρό ξυλώδες τμήμα του αμπελιού που βγαίνει έξω από τη γη. Πάνω στον κορμό αναπτύσσονται οι κληματίδες (τα μακριά και ευλύγιστα κλαδιά πάνω στα οποία αναπτύσσονται τα φύλλα και τα σταφύλια). Με το κλάδεμα διαμόρφωσης των νέων αμπελιών, διαμορφώνουμε την κατεύθυνση και σχήμα του κορμού. Πάνω στις κληματίδες, βρίσκονται τα μάτια, από τα οποία θα προκύψουν την Άνοιξη οι νέες κληματίδες. Η περιοχή γύρω από κάθε μάτι είναι διογκωμένη και ονομάζεται κόμπος. Την περίοδο που το αμπέλι βρίσκεται σε λήθαργο, μέσα στον κόμπο αποθηκεύονται θρεπτικά συστατικά. Τα μάτια στο αμπέλι εναλλάσσονται. Ένα εμφανίζεται δεξιά και το επόμενο αριστερά. Το επόμενο δεξιά κ.ο.κ. Το τμήμα της κληματίδας ανάμεσα στα μάτια ονομάζεται Μεσοκάμπιο διάστημα ή Μεσογονάτιοδιάστημα ή καλέμi. Αν κλαδέψουμε μία κληματίδα μέχρι το 3ο μάτι, δημιουργούμε ένα κεφάλι. Αν την κλαδέψουμε μεταξύ του 6ου και 10ου ματιού, δημιουργούμε μία αμολητή.
Γενικά, εκτός και αν υπάρχει λόγος διαμόρφωσης του σχήματος του αμπελιού, θα πρέπει να κλαδεύουμε τις κληματίδες μεταξύ του 1ου και 3ou ματιού.

Το αμπέλι δακρύζει όταν το κλαδεύουμε την κατάλληλη εποχή. Το δάκρυ είναι οι ακατέργαστοι χυμοί που χύνονται καθώς δε συναντούν κάποια υποδομή για να τους υποδεχτεί. Το φαινόμενο, αν και επιστημονικά ερμηνευμένο, δεν παύει να με συγκινεί.

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY  FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY  FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY  FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY  FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY FOTO

??????????????????????????????????????????????????????????????????

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY  FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY  FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY  FOTO

SOSTO KLADEMA APO S.b.F. B.s.F. P.s.F. KALADEMA AMPELIOY FOTO

Αργολογημα

Βγάζουμε τα φύλλα που δεν χρειάζονται

Βλαστοκομα

Κόβουμε τους βλαστούς του κλήματος για να δυναμώσει ο καρπός

Τρύγος

Ο τρύγος είναι η τελευταία φάση της δραστηριότητας της αμπελοκομίας και αφορά το μάζεμα των σταφυλιών. Ο καθορισμός του χρόνου του τρυγητού έχει μεγάλη σημασία για την ποιότητα των σταφυλιών. Σε γενικές γραμμές ο τρύγος γίνεται τους μήνες Αύγουστοv-Σεπτέμβριο. Τα σταφύλια που είναι έτοιμα για μάζεμα πρέπει να είναι ώριμα και ο βαθμός ωριμότητας βρίσκεται είτε εμπειρικά με το μάτι, ή με δοκιμή στη γεύση, είτε με χημικές μεθόδους όπως είναι η πυκνομέτρηση (γραδάρισμα), όταν έχουμε να κάνουμε με σταφύλια που προορίζονται για παραγωγή κρασιού.
Παραδοσιακά τα τρυγημένα σταφύλια συγκεντρώνονται σε ειδικά κοφίνια (τρυγοκόφινα) ή σε μεγάλα πλαστικά δοχεία χωρητικότητας 20 κιλών. Για την κοπή των τσαμπιών χρησιμοποιούνται ειδικοί σουγιάδες, ψαλίδια ή λεπίδες. Στην ελληνική ύπαιθρο ο τρύγος, μαζί με το πάτημα των σταφυλιών που τον ακολουθούσε, ήταν μια από τις σημαντικότερες αγροτικές εργασίες και γινόταν αφορμή για γιορτή, συνοδευόμενος από τα ανάλογα έθιμα.

ΤΑ ΕΡΓΑΛΕΊΑ

Κλαδευτήρι

Εργαλείο για την κλάδευση του κλήματος

Λοσταρι

Είναι ένα τουμπιο κομμάτι σίδερο που χρησιμεύει το λίπασμα να πάει πιο κοντά στη ρίζα του κλήματος

Μπολιαστι

Ένα αιχμηρό αντικείμενο σαν μαχαίρι που χρησιμεύει στο να μπολιάσουμε το κλήμα δηλαδή από άγριο να γίνει ήμερο

Θειαφοτιρα

Ψεκάζουμε τα κλήματα με θειάφι

Ψεκαστήρα

Ψεκάζεις με φυτοφάρμακα το κλήμα

Κοσα

Κόβουμε τους βλαστούς για να δυναμώσει ο καρπός

πηγη:: http://lyk-karlov.sam.sch.gr/projects/2011_12/b/project_vineyard/vine_dr…

ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΑ ΕΔΑΦΟΥΣ
Φθινόπωρο όργωμα σε βάθος 10-15 εκατοστά. Άλλη φορά τέτοιο όργωμα μέσα στο χρόνο είναι περιττό και το καλοκαίρι γενικά είναι επιζήμιο γιατί καταστρέφει τα ριζίδια.
Απαγορεύεται οποιοδήποτε βαθύ σκάψιμο του αμπελιού μας (πάνω από 5-10 εκατοστά) στους καλοκαιρινούς μήνες (Μάιο μέχρι Αύγουστο) και ιδιαίτερα στην περίοδο πριν απ’ την ωρίμανση των σταφυλιών.
Αμπέλια που οργώνονται, για οποιοδήποτε λόγο, βαθιά, το καλοκαίρι, οψιμίζουν ή δεν ωριμάζουν τα σταφύλια τους.
Όταν το αμπέλι βρίσκεται σε βλάστηση, δεν υπάρχει λόγος και δεν πρέπει να γίνονται ποτέ οργώματα με άροτρο, αλλά μόνο με άλλα εργαλεία (καλλιεργητή π.χ.) και σε βάθος όχι περισσότερο από 5-10 εκατοστά, και τότε μόνον εφόσον υπάρχει χορτάρι.
Ένα διβόλισμα ή σκάλισμα σε βάθος 5-7 εκατοστά κάνουμε το Μάιο και ένα τον Ιούλιο.
Μετά το πότισμα και μετά από βροχή, δε σκαλίζουμε μ’ οποιοδήποτε μέσο, γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να πάθουμε ωίδιο. Ούτε επίσης αν έχουμε χόρτα κοντά στην ωρίμανση γιατί δεν ωριμάζουν ύστερα τα σταφύλια. Προτιμότερο είναι να κόψουμε τα μεγάλα χόρτα με κόσα, ή τσάπα κ.λπ.

ΣΧΗΜΑΤΑ ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗΣ
Το κορδόνι Γκυγιό αυτούσιο ή με παραλλαγή του μπορεί να εφαρμοστεί σε επιτραπέζιες ποικιλίες, πού έχουν συνήθως άγονα τα μάτια της βάσης της κληματίδας, μπορεί όμως να εφαρμοστεί και σε οινοποιήσιμες ποικιλίες, όταν επιδιώκουμε παραγωγή μεγαλύτερη απ’ τη συνηθισμένη.
Κορδόνια Ροαγιά στα φτωχά χωράφια έχουμε κορδόνια Ροαγιά των 3-4 κεφαλιών και στα πολύ γόνιμα κορδόνια των 5 μέχρι 6 και παραπάνω κεφαλιών.

ΧΕΙΜΕΡΙΝΑ ΚΛΑΔΕΜΑΤΑ
Δάκρυσμα είναι η ροή χυμών από τις πληγές του κλαδέματος. Εκδηλώνεται 3-5 ε-βδομάδες πριν από την έναρξη της βλάστησης.
Το πρώιμο κλάδεμα πρωιμίζει την βλάστηση. Το όψιμο προκαλεί καθυστέρηση της έναρξης της βλάστησης.
Εποχή κλαδεύματος. Έχουμε δύο κυρίως κλαδεύματα:
Α. Το πρώιμο κλάδευμα που πρέπει να γίνεται στις αρχές του χειμώνα.
Με το πρώιμο κλάδευμα επιτυγχάνουμε πρώιμη έκπτυξη των οφθαλμών με πρώιμη άνθηση και μερική επιτάχυνση της ωρίμανσης των σταφυλιών αρκεί να μην υπάρχει κίνδυνος παγετών. Το πρώιμο κλάδεμα εφαρμόζεται στις Νότιες περιοχές της χώρας μας.
Β. Το όψιμο κλάδευμα που πρέπει να γίνεται στο τέλος του χειμώνα με αρχές της άνοιξης.
Σημείωση: Αυτό το κλάδευμα εξαρτάται από τις κλιματικές συνθήκες της περιοχής.
Με το όψιμο κλάδευμα που γίνεται μετά το ψύχος και τη χειμέρια νάρκη επιτυγχάνουμε καλύτερο σχηματισμό των οφθαλμών καλύτερο και ασφαλέστερο δέσιμο του καρπού.
Αυτό εφαρμόζεται στις Βόρειες περιοχές της χώρας μας. Το κλάδευμα δεν πρέπει να γίνεται κατά την διάρκεια του παγετού, γιατί το ξύλο θρυμματίζεται. Όχι κάτω από 8ο C.

ΘΕΡΙΝΑ ΚΛΑΔΕΜΑΤΑ
Όσα περισσότερα και καλύτερα φύλλα έχουμε, τόσο περισσότερα και καλύτερα σταφύλια θα πάρουμε.

• Ξεβλαστάρισμα: αφαίρεση των παραπανίσιων (στέρφων) βλαστών. Τέτοιοι βλαστοί βγαίνουν απ’ τις τσίμπλες ή από θέσεις που δεν είναι επιθυμητές.
Το ξεβλαστάρισμα πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα με το φούντωμα της πρώτης βλάστησης ή το πολύ, μέχρι το ξεχώρισμα των μικρών ακόμα σταφυλιών. Τότε το μήκος γενικά των βλαστών είναι ανάμεσα στα 10-20 για τους μικρότερους και 20-30, περίπου, εκατοστά για τούς μεγαλύτερους βλαστούς.
Βλαστολογούμε 12-15 φύλλα πάνω από τα σταφύλια.

• Ξεφύλλισμα: αφαίρεση φύλλων με σκοπό τον καλύτερο αερισμό ή φωτισμό του πρέμνου και ειδικά των σταφυλιών πριν την άνθηση.
Αφαιρούμε τα πατόφυλλα της βέργας.
Αφαιρούμε πριν από την άνθηση μαζί με τα πατόφυλλα και μερικά φύλλα κατά προ-τίμηση απ’ το εσωτερικό του πρέμνου.

• Κορφολόγημα: οι κρίσιμες εποχές είναι, η περίοδος της άνθησης και η περίοδος πριν από την ωρίμανση (του γυαλίσματος ή περκασμού) του σταφυλιού.
Σε ποικιλίες με τάση για ανθόρροια (ράπισμα), όπως είναι το Μαύρο Μοσχάτο Αμβούργου, ή Κάρντιναλ κλπ, κορφολόγημα ακριβώς πριν από την άνθηση και λίγους κόμπους πάνω απ’ το ψηλότερο σταφύλι.
Κορφολογούμε επίσης ελαφρά ακριβώς πριν από την ωρίμανση των σταφυλιών (γυάλισμα), ή λίγο νωρίτερα, αδιακρίτως ποικιλίας σε περιοχές ή σε χρονιές ξέρας, για να περιορίσουμε τη φυλλική επιφάνεια.
Για πρόληψη ανθόρροιας αφαιρούμε 5-7 κόμπους και για να χοντρύνουν οι ρώγες 2-3 κόμπους.
Για να έχουμε θρεπτική ισορροπία, πρέπει το μήκος των κληματίδων να βρίσκεται μεταξύ 1,5 και 2,5 μέτρα.

• Αφαίρεση ταχυφυών: συνιστάται η αφαίρεση των ταχυφυών μόνο μέχρι το πάνω σταφύλι.

ΠΟΤΙΣΜΑ
Η ποσότητα της βροχής μετράται σε χιλιοστά Το κλήμα έχει ανάγκη 65 χιλιοστά βροχής μεταξύ βλάστησης και άνθησης και 85 χιλιοστά από την άνθηση μέχρι την ωρίμανση. Συνολικά τουλάχιστον 150 χιλιοστά.
Εφόσον, είχαμε ένα ξηρό φθινόπωρο και χειμώνα, χωρίς τις απαραίτητες βροχές, ένα πότισμα του αμπελιού μας την άνοιξη όταν ξεκινάνε οι χυμοί κι ανοίγουν τα μάτια, είναι ωφέλιμο.
Ποτίζουμε 5-10 μέρες πριν το φούσκωμα των οφθαλμών.
Ένα κανονικό πότισμα πρέπει να δίνει στο αμπέλι μας περίπου 50 κυβικά νερό στο στρέμμα.
Το αμπέλι μας διψάει όταν τα κάτω φύλλα της βλάστησης του αμπελιού μας αρχίζουν να κιτρινίζουν κατά μήκος της γραμμής, τότε σίγουρα το αμπέλι μας θέλει πότισμα. Είναι το ασφαλέστερο κριτήριο.
Όπου μπορεί να γίνει, το πότισμα των νεαρών φυτών μια φορά έστω κατά το μήνα Αύγουστο, τα ζωντανεύει, τα σταθεροποιεί ν’ αντέξουνε στην ξηρασία και εξασφαλίζει την επιτυχία τους. Είναι αρκετό έστω και μισός κουβάς νερό για το καθένα (προηγούμενα ξελακκώνουμε προσεχτικά, ρίχνουμε το νερό και ξανασκεπάζουμε με ψιλό χώμα).

ΛΙΠΑΝΣΗ ΜΕ ΚΟΠΡΙΑ
Για να έχουμε μόνο τις ωφέλιμες επιδράσεις της κοπριάς πρέπει:
• Ή κοπριά να είναι τέλεια χωνεμένη και
• Να τη ρίχνουμε το φθινόπωρο ή νωρίς το χειμώνα σε ποσότητα 1.000-2.000 χιλιόγραμμα το στρέμμα, σε βάθος, γραμμή παρά γραμμή. Λιπαίνουμε στη συνέχεια με τον ίδιο τρόπο και με την ίδια ποσότητα, τον επόμενο χρόνο στις γραμμές που δε βάλαμε τον προ-ηγούμενο, και ξαναλιπαίνουμε πλέον, ύστερα από 4-5 χρόνια ή έστω σκορπίζουμε σ’ όλη την επιφάνεια του αμπελιού και παραχώνουμε καλά 1.500-3.000 χλγρ. κάθε 2-3 χρόνια.
Οι κοπριές από πτηνοτροφείο ή προβατοστάσια είναι πολύ πλουσιότερες σε άζωτο απ’ τις κοπριές των άλλων ζώων, γι’ αυτό πρέπει να ρίχνονται σε μικρότερες ποσότητες (1.000-1.500 χιλιόγραμμα το στρέμμα).

ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑ
Περονόσπορος: Εφόσον δεν έχουμε βροχές, 4 ραντίσματα εναντίον του περονόσπορου είναι αρκετά.
Το πρώτο ράντισμα θα το κάνουμε όταν το τσαμπί του σταφυλιού είναι ακόμα μούρο και τα βλαστάρια μας έχουν μήκος 8-10 πόντους.
Το δεύτερο ράντισμα θα γίνει όταν το σταφύλι ξεχωρίσει τα τσαμπιά απ’ το μούρο του ή 6-8 μέρες περίπου πριν απ’ την άνθησή του.
Το τρίτο ράντισμα θα γίνει μόλις δέσει το σταφύλι και οι ρώγες του είναι σαν ψιλά σκάγια.
Το τέταρτο ράντισμα θα γίνει όταν το σταφύλι βρίσκεται στην περίοδο της χοντρής αγουρίδας πριν απ’ το γυάλισμα.

Ωίδιο: Ο αριθμός των θειαφισμάτων εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό απ’ την περιοχή. Υπάρχουν περιοχές πού μπορεί μόνο 1-2 θειαφίσματα να είναι αρκετά. Σε άλλες περιοχές, όπως είναι, οι δροσερές κοιλάδες, οι παραθαλάσσιες, το θειάφισμα πρέπει να γίνεται πάντοτε κι ανεξάρτητα απ’ το ράντισμα για τον περονόσπορο. Πάντως τα 4 θειαφίσματα αν συνδυαστούν με τα 4 βασικά ραντίσματα κατά του περονοσπόρου δεν είναι, βέβαια, αρκετά, αλλά είναι πολύ καλά κατανεμημένα χρονικά από άποψη κρίσιμης εποχής. Και εφόσον συμπληρωθούν με ορισμένα ακόμα, 2-3 τον αριθμό, θειαφίσματα στις επικίνδυνες περιοχές και κυρίως μετά το δέσιμο μέχρι το γυάλισμα του σταφυλιού, είναι πολύ αποτελεσματικά.

ΑΝΘΟΡΡΟΙΑ
Κορφολόγημα 2-3 μέρες πριν απ’ την άνθηση.
Ελαφρό ξεφύλλισμα και αφαίρεση των ταχυφυών (τσίμπλες), για να ηλιάσουμε και να αερίσουμε καλύτερα τα τσαμπιά, αφαιρώντας μόνο τα πατόφυλλα.

Πηγή: Αμπελουργία Κούσουλας, Πρακτική αμπελουργία οινολογία Βαγιάνος